Promove Turismu, Benefisiariu 24 Asina Kontratu Ho MTCI

Actividade kria uma ba bainaka (guest house), restaurant no fatin haksolok (fatin halsolok -red) hanesanparte ida promove turismu iha timor leste. Tanba ne,e Diresaun Turismo, Ministeriu Comercio no Industria, segunda,(19/9)asina kontratu ho benefisiariu 24 iha salaun enkontru MTCI Fomento Dili.

Director Turismu Jose Dias Quintas ba benefisiariu sira hateten, proposta ne,ebe ministeriu simu hamutuk 57 maibe 24 maka prenche kriteriu. Entertantu, benefisiariu sira simu osan la-hanesan tanba depende ba proposta.

Balun $5000 mill i tall, balun $13,000 mill i tall, no balun $100,000 mill i tall, Quintas haktuir iha intervista no jarnalista sira hafoin asina kontratu. Quintas iha ninia relatoriu mos esplika, objetivu apoio grupu komunitariu tanba bele fo benefisiu ba komunidade sira seluk hanesan ema ne,ebe laiha servisu bele hetan servisu nomos enkoraja komunidade sira seluk hodi mosu inisiatava rasik.

Kuando ita boot sira (benefisiariu-red) hahu buat ne,ebe diak, komunidade seluk sei hare hodi halo tuir, afirma nia. Nia mos dehan, bainhira fulan tolu remata maka benefisiariu sira laiha relatoriu, minsteriu sei fo saksaun hanesan la-hetan tan orsamento husi ministeriu. Entertantu, distritu walu ne,ebe Baucau, Dili, Maliana, Suai, Oecusse, Lautem ho Viqueque. benefiariu barak liu mai husi Dili, liliu maluk sira ne,ebe halo restaurante. Nia husu ba benefiariu sira hotu utilija osan ho didiak nomos hatoo relatoriu ba minsteriu iha rohan Dezembru 2011 tanba ema balun lahetan oportunidade hodi simu apoio refere.

‘’Programa ne’e laos apoio orsamento deit maibe sei hare mos konaba dezenvolvimento rekursu umanu nomos tein nia, ’’nia dehan. Direitora jeral ne’ebe reprejenta Ministeru Gil Alves iha ninia lia menon husu ba benefisiariu sira hotu responsavel ba orsamento ne’ebe oferese. Tanba ne’e nia afirma, rohan Dezembru tenke hatama relatoriu ba MTCI, nune’e ministeriu bele hatoo fali relatoriu refere ba parlamentu nasional para hetan konfiansa husi reprejentante povo. Ita nian servisu hamutuk importante tebes, atu nune’e programa ne’e labele para deit iha ita boot maibe parlamentu nasional kontinua fo fiar atu kontinua ba maluk sira, Gina dehan ba benefisiariu sira.

Aleinde ne’e nia mos hameno ba benefisiariu sira katak, orsamentu ne’ebe fo, uza bazeia ba proposta, laos uza ba buat seluk .Oportunidade ne’e reprejentante benefisiariu Rogerio Valentin husi Dili, Sub-distritu Atauro iha lia menon agradese ba programa ministeriu atu evalua nafatin progressu ne’ebe halao hanesan dalan ida eduka povo nomos hametin konfiansa iha futuru. Nia agradese ho programa ministeriu tanba bele hadia sira nian rendementu nomos hadia uma laran. Aleinde ne’e, agradesementu seluk nia hatoo maka ho programa refere, fo servisu ba maluk sira seluk ne’ebe laiha servisu.

Valentin hateten, sira nafatin iha esperansa hodi hadia nesesidade grupu nian ho dalan ne’ebe utiliza tuir proposta. Hirak ne’e hotu hanesan kontribuisaun ba dezenvolvimento nasional nomos dezenvolve kom unidade iha area rurais. Iha lia menon ikus, reprejentante ne’e husu ba MTCI atu kria website, nune’e fasil ba sira hodi asesu informasaun sobre turismu iha rai laran. Entertantu benefisiariu Amelia de Araujo husi distritu Viqueque hateten, proposta ne’ebe nia hatoo maka hadia fatin haksolok iha area tasi ninin sub distritu Viqueque, distritu Viqueque.

Osan ne’ebe nia propoin hamutuk $ 5000 mill i tall. Ho osan ne’ebe iha, nia sei hadia fatin haksolok hitu bazeia ba proposta ne’ebe husu. Aleinde ne’e Agustinha de Araujo husi distritu Lautem sei halao actividade uma bainaka ho kuartu haat iha area Lospalos Villa. Entertantu, cerimonia refere tuir agenda too fali tuku 10:30 maibe diresaun adia agenda too fali tuku 11:00 ho prejensa husi Direitora jeral Gina Cortereal reprejenta Ministru Gil Alves, Direitor Turismu Jose Dias Quintas, Inspetora Inspeksaun Alimentar e Ekonomika Florentina Smith no Funsionariu MTCI Diresaun Turismu.

MTCI Fo Treinamentu Ba Tein Nain Masin Sira Konaba, Produsaun Masin Lokal Ho IODU

Atabae- Ministerio Turismo, Comercio e Industria liu husi Diresaun Nasional Industria halao treinamentu tein masin ho IODu ba tein masin nain sira iha Suco Aidaba-leten, Subdistritu Atabae Distritu Bobonaro. Trenamanetu ne’e halao durante semana rua hahu’u husi 5-12 setembro 2011, iha treinamentu ne’e treinador sira hanorin oinsa maka kahor masin nebe mak produs husi tein nain sira ho IODU no oinsa mak utilize material sira nebe mak hodi kahor masin ho IODU ne’e.

Treinamentu ne’e realize tamba serbisu hamutuk husi:

MTCI , Ministeriu Saude, UNICEF no Embasada Australia.

Parte seluk, loron Sexta-09/09/2011 liuba ne’e halao mos lansamentu ba masin nebe produs ho IODU. iha lansamentu ne’e partisipa husi Reprezentante husi MTCI, UNICEF, Vice-Ministra Ministeriu Saude no Embasador Australia, nomos Administrador Distrito Bobonaro, Subdistritu Atabae, Chefe Suco sira no Comunidade Atabae rasik.

MTCI Desimina Lei Rezime Kontra Infrasoens

DILI-Ministerio Turismo Komersiu no Industria (MTCI) realize semináriu ho restorante sira hodi diskute ba lei desiminasaun dekretu lei No. 24/2010, No. 23/2009 kona ba resime kontra infrasoens administrative ba seguranca alimentar. Diretór inspeksaun jeral do alimentar e ekonomia Florentina Smith hateten, disiminasaun lei ne’e, nudar obrigasaun, ho objectivo atu reforsa lei sira tamba ne’e mak prezisamente husi Governu, no MTCI kria lei oan sira ne’e ho ninia hanoin ida atu fo protesaun defeza ba ita nia konsumedores sira. “ Lei ne’e atu hare liu ba negosiantes sira ne’ebe dala ruma halo balun ladun proteze ba ita nia konsumedores “ hateten Florentina ba jornalista sira iha sentru konvensaun Dili, Sesta,(19/08). Atu regula aktividade hotu iha inspeksaun, prezisamente iha lei para ajuda, atu hare mos lalaok presu iha rai laran, ne’e presu rasional labele liu; tamba ne’e mak hamosu tan lei ida regulariza sasan nia folin. Negosiantes sira la kumpri konsertesa, lei iha normas legais mak sei hasoru negosiantes sira, no sansaun ba koima pagamentu tuir define iha nia valor minimu mil to des mil. “lei ne’e foin mak aprova, no ami presiza atu halo transformasaun ba lei para atu bele halo desiminasaun” hateten nia. Tinan ne’e MTCI hetan ona ema sanulu resin rua (12) ho koima ne’ebe mak iha, tinan ne’e nian hamutuk iha $10 mil dolar Amerikano, maibe ho aktividades lisensa mate, balun halo lisensa maibe halo fali aktividade seluk ne’e lei sei regularize. Iha fatin hanesan director turismo José Quintas hateten, sorumutu ne’e atu introdus lei ida ba turismo, no estabelesimentu sibilaria ba negosiantes sira ne’ebe relasaun ho turismo, hanesan Deskoteka, Bar, ho buat sira ne’ebe iha relasaun para lei ne’e mak sira bele kompriende ho didiak. Quintas informa, Lei ne’e aprova ona iha tinan 2010 maibe seidauk implementa, tamba MTCI mos iha hanoin ne’ebe importante ita tenki fo koinesementu diak ba negosiantes sira atu kompriende, molok lei ne’e aplika. Nune’e mos partisipantes husi restorante India Bairo-pite Carlos Piadade sente kontente ho seminariu ne’e tamba reforsa tan ba lei desiminasaun nian ba negosiantes sira ne’ebe mak hetan lisensa hodi halo negosia iha restorante iha capital Dili laran. (Ade/Mj1)